Kinh Nghiệm về Cảm nhận của em về hình ảnh người nông dân trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc Chi Tiết
Pro đang tìm kiếm từ khóa Cảm nhận của em về hình ảnh người nông dân trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc được Update vào lúc : 2022-12-27 14:09:07 . Với phương châm chia sẻ Kinh Nghiệm về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha.
Vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
Đề bài: Vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
Câu vấn đáp:
Nội dung chính
- Vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Đề bài: Vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Nội dung bài gồm:
- Bài mẫu số 1: Vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 2: Phân tích hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 3: Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 4: Cảm nhận hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 5: Văn mẫu phân tích hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 1: Vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 2: Phân tích hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 3: Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 4: Cảm nhận hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
- Bài mẫu số 5: Văn mẫu phân tích hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
Nội dung bài gồm:
Back to top
Bài mẫu số 1: Vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
Tỏa sáng ở đây không phải vẻ đẹp hào nhoáng, hoa mỹ mà đó đó là lòng căm thù giặc thâm thúy, lòng yêu nước nồng nàn của những người dân nông dân nghĩa sĩ qua hành vi rõ ràng: chiến đấu dũng cảm chống quân thù. Trận chiến giữa họ và địch là một trận chiến hoàn toàn không cân sức.
Bài làm
Hình ảnh người nông dân từ lâu đang trở thành hình tượng tiêu biểu vượt trội, đi vào ca dao trữ tình. Đến thời kỳ văn học trung đại, có một tác phẩm đặc biệt quan trọng thành công xuất sắc khi tôn vinh đẹp hình tượng của người nông dân Việt Nam. Đó là bài “Văn tế nghĩa sĩ cần Giuộc” của Nguyễn Đình Chiểu. Tác phẩm đã ngợi ca những người dân anh hùng áo vải thầm lặng, can đảm và mạnh mẽ và tự tin chiến đấu, can đảm và mạnh mẽ và tự tin hi sinh.
Hoàn cảnh Ra đời của tác phẩm đó đó là joàn cảnh của những người dân nông dân:
Súng giặc đất rền,
Lòng dân trời tỏ.
Năm 1858, Thực dân Pháp nổ súng vào Thành Phố Thành Phố Đà Nẵng. Sau khi chiếm hữu được thành Gia Định (1721859), trào lưu vũ trang kháng Pháp bùng lên mạnh mẽ và tự tin ở khắp Gia Định, Định Tường dưới ngọn cờ của Bình Tây Đại nguyên soái Trương Định, trong dó có hoạt động và sinh hoạt giải trí của nghĩa quân do Bùi Quang Diệu chỉ huy tăng trưởng rất mạnh ở vùng Phước Lộc (nay là cần Đước, cần Giuộc). Đêm Rằm tháng 11 năm Tân Dậu, tức 16/12/1861, Bùi Quang Diệu chỉ huy ba cánh quân, đó đó là những nghĩa sĩ nông dân tập kích đồn Tây Dương ở chợ Trường Bình, cần Giuộc. Nghĩa quân chiếm hữu được đồn địch, đốt nhà dạy đạo và đâm bị thương đồn trưởng Dumont, chém chết một số trong những lính Mã tà, Ma ní. Nhưng 27 người đã bỏ mình. Sự hi sinh này đã gây ra niềm xúc động lớn. Cảm kích trước tinh thần quả cảm, bằng ngòi bút và tâm hồn trung nghĩa, nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu đã viết bài Văn tế nghĩa sĩ cần Giuộc để Bùi Quang Diệu đọc tại buổi truy điệu những nghĩa sĩ đã hi sinh trong trận này.
Không chỉ là một bài văn tế trăng lên trước anh linh của người nông dân nghĩa sĩ, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc còn khắc họa hình tượng những con người dũng cảm, kiên cường ấy.
Trước hết, hình tượng người nông dân nghĩa sĩ hiện lên mang dánh vẻ của người nông dân Nam Bộ nghèo khó, sống môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường thầm lặng, cơ cực ở thôn ấp. Họ gắn cuộc sống mình với mảnh đất nền trống quê nhà thân thuộc, họ tất bật quanh năm suốt tháng với việc làm nhà nông:
Cui cút làm ăn; toan lo nghèo khó,
Chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ.
Việc cuốc, việc cày, việc bừa, việc cấy, tay vốn quen làm.
Họ nào đã biết gì đến võ nghệ, vũ khí, chiến trận:
Chưa quen cung ngựa đâu tới trường nhung;..
Tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ, mắt trước đó chưa từng ngó.
Thế nhưng khi quê nhà giang sơn bị giặc Pháp xâm lược, họ căm hận, cùng nhau đứng lên đánh giặc cứu nước, cứu nhà, bảo vệ môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường:
Mùi tinh chiên vấy vá đã ba năm, ghét thói mọi như nhà nông ghét cỏ.
Bữa thấy bòng bong che trắng lốp, muốn tới ăn gan;
Ngày xem ống khói chạy đen sì, muốn ra cắn cổ.
Căm giận quân cướp nước và lũ tay sai bán nước, họ chỉ có thái độ ghét thói, muốn ăn gan, muốn cắn cổ với chí hướng “phen này xin ra sức đoạn kình…, chuyến này dốc ra tay bộ hổ”.
Sự chán ghét lên đến mức tột cùng đó đó là biểu lộ của lòng yêu nước thiết tha, sâu đậm. Những con người chỉ quanh năm cun cút làm ăn quyết không đội trời chung với bọn giặc ngang nhiên xâm chiếm ruộng vườn, giang sơn của tớ:
Một mối xa thư đồ sộ, há để ai chém rắn đuổi hươu;
Hai vầng nhật nguyệt chói loà, đâu dung lủ treo dè bán chó.
Tỏa sáng ở đây không phải vẻ đẹp hào nhoáng, hoa mỹ mà đó đó là lòng căm thù giặc thâm thúy, lòng yêu nước nồng nàn của những người dân nông dân nghĩa sĩ qua hành vi rõ ràng: chiến đấu dũng cảm chống quân thù. Trận chiến giữa họ và địch là một trận chiến hoàn toàn không cân sức. Kẻ thù có một đội nhóm quân tinh nhuệ, trang bị khá đầy đủ vũ khí tân tiến trong lúc những người dân nông dân nghĩa sĩ ấy
thậm chí còn còn chưa hề học qua một trường lớp quân sự chiến lược nào, trang bị lại quá thô sơ: chỉ có một manh áo vải, một ngọn tầm vông…:
Mười tám ban võ nghệ, nào đợi tập rèn;
Chín chục trận binh thư, không chờ bày bố.
Ngoài cật có một manh áo vải, nào đợi mang bao tấu, bầu ngòi;
Trong tay cầm một ngọn tầm vông, chi nài sắm dao tu, nón gõ.
Thế nhưng, sự không cân sức không làm nhụt đi ý chí chiến đấu của tớ. Những người nông dân áo vải hoàn toàn không nao núng trước sức mạnh mẽ và tự tin của quân địch. Bằng tấm lòng yêu nước, yêu quê nhà, họ mặc kệ hiểm hiểm nguy, gan dạ chiến đấu. Tinh thần chiến đấu của tớ làm cho quân địch phải lo âu:
Chi nhọc quan quản gióng trống kì trống giục, đạp rào lướt tới, coi giặc cũng như không.
Nào sợ thằng Tây bắn đạn nhỏ đạn to, xô cửa xông vào, liều mình như chẳng có.
Kẻ đâm ngang, người chém ngược, làm cho mã tà ma ní hồn kinh;
Bọn hè trước, lũ ó sau, trối kệ tàu sắt, tàu đồng súng nổ.
Và tinh thần chiến đấu can đảm và mạnh mẽ và tự tin đã làm ra những kỳ tích anh hùng của dân tộc bản địa:
Hỏa mai đánh bằng rơm con cúi, cũng đốt xong nhà dạy đạo kia;
Gươm đeo dùng bằng lưỡi dao phay, cũng chém rớt đầu quan hai nọ.
Hơn 27 người đã hi sinh, hi sinh tôi giang sơn, cho quê nhà, tạo ra bức tượng phật đài bất tử hào hùng và bi tráng. Tổ quốc và quê nhà vô cùng tiếc thương những người dân con thân yêu không bao giờ tỉnh lại. Họ ra đi để lại cả niềm đau đớn bao trùm. Tiếng Ôi thôi thôi! khiến lòng người trào dâng đầy uất nghẹn:
Ôi thôi thôi!
Chùa Tông Thạnh năm canh ưng đóng lạnh, tấm lòng son gửi lại bóng trăng rằm; đồn Lang Sa một khắc đặng trả hờn, tủi phận bạc trôi theo làn nước đổ.
Tổ quốc ghi công, những người dân còn sống sẽ đời đời nhớ ơn những người dân nông dân nghĩa sĩ quật cường, kiên cường. Linh hồn của tớ cũng như những anh hùng dân tộc bản địa xưa kia, luôn luôn phù hộ thế hệ sau khi giang sơn lâm nguy:
Thác mà trả nước non rồi nợ, danh thơm đồn sáu tỉnh chúng đều khen;
Thác mà ưng đình miếu để thờ, tiếng ngay trải muôn đời ai cũng mộ.
Sống đánh giặc, thắc cũng đánh giặc, linh hồn theo giúp cơ binh, muôn kiếp nguyện được trả thù kia.
Anh hùng, dũng cảm, bi tráng là thế. Nhưng họ đều là những con người vô danh, không tên không tuổi. Bức tượng đài mà Nguyễn Đình Chiểu dựng lên chỉ có một tên thường gọi là nghĩa sĩ Cần Giuộc. Họ đã sống môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường của những người dân vô danh và hi sinh cũng vô danh. Họ không hề giữ lại điều gì cho riêng mình, duy nhất họ để lại bên tượng đài bất tử của tớ là tinh thần quật cường “Chết vinh còn hơn sống nhục”
Thà thác mà đặng câu địch khái, về theo tổ phụ cùng vinh;
Hơn còn mà chịu chữ đầu Tây, ở với man di rất khổ.
Nguyễn Đinh Chiểu đã tạc hình thành bức tượng phật đài bất tử của những người dân nông dân – nghĩa sĩ Cần Giuộc. Những người nông dân hiền lành chất phác nhưng đã bi tráng hi sinh với tinh thần anh hùng, quật cường.
Trong bài thơ Hãy nhớ lấy lời tôi, nhà thơ Tố Hữu viết:
Lần thứ nhất trong văn học trung đại, hình tượng người nông dân trân trọng ngợi ca khi đứng lên bảo vệ tổ quốc. Phát hiện mới mẻ đó cùng với việc khắc hoạ vẻ đẹp của hình tượng người nông dân, Văn tế nghĩa sĩ cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu đang trở thành một bài ca bất hủ mở đầu cho nền văn thơ yêu nước chống Pháp ở quy trình nửa sau thế kỉ XIX. Nguyễn Đình Chiểu quả thực đó đó là một trong ba ngọn núi sừng sững của thời kỳ văn học bấy giờ.
Để rồi thời hạn trôi đi, cho tới ngày hôm nay, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc vẫn còn đấy sống mãi trong tâm người với những giá trị thâm thúy, gợi nhớ quá khứ hào hùng mà đau thương đã qua. Nó nhắc nhở toàn bộ chúng ta phải sống và cống hiến cho xứng danh với công lao của thế hệ đi trước.
Back to top
Bài mẫu số 2: Phân tích hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
Bóng dáng của tớ, nhỏ bé và đơn độc trong môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, cặm cụi, lầm lũi, lặng lẽ gập người trên những cánh đồng, oằn vai cam chịu bao nhiêu gánh nặng của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, sự khắc nghiệt và những tai ương từ vạn vật thiên nhiên, từ xã hội, như hiện lên rõ mồn một qua từng chữ.
Bài làm
Có thể nói, với bài văn tế này Nguyễn Đình Chiểu đã tạo ra bức tượng phật đài nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp thứ nhất về người nông dân nghĩa sĩ Việt Nam. Đó là một hình tượng rất đẹp, rất chân thực đầy tính bi tráng – bi thương mà hào hùng .
Người nông dân Việt Nam yêu nước chống ngoại xâm đã xuất hiện từ rất mất thời hạn, tối thiểu cũng trên mười thế kỉ nay. Nhưng trong văn học, hình ảnh người nông dân ấy chỉ thực sự xuất hiện vào nửa cuối thế kỉ XIX với bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyền Đình Chiểu. Có thể nói, với bài văn tế này Nguyễn Đình Chiểu đã tạo ra bức tượng phật đài nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp thứ nhất về người nông dân nghĩa sĩ Việt Nam. Đó là một hình tượng rất đẹp, rất chân thực đầy tính bi tráng – bi thương mà hào hùng – đúng như trận chiến đấu mà nhân dân Việt Nam đã tiến hành suốt nửa sau thế kỉ XIX, vì môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, vì độc lập, tự chủ của Tổ quốc mình.
Tuy vậy, dù buồn thương, nhà thơ không bao giờ vô vọng. Với niềm tin vào sức mạnh muôn đời của Tổ quốc, tin ở lòng yêu nước của những người dân dân ; dân lân bình dị và thiết tha, nhà thơ luôn luôn khuynh hướng về một tương lai tốt đẹp. Non sông rồi sẽ sạch bóng quân xâm lược, mối nhục mất nước rồi sẽ tiến hành rửa sạch làu làu:
Chừng nào Thánh đế ân soi thấu
Một trận mưa nhuần rửa núi sông.
(Ngóng gió đông)
Đó là một niềm tin cảm động và mạnh mẽ và tự tin. Có lẽ trước Nguyền Đình Chiểu, chưa tồn tại một nhà thơ nào sáng tác với một ý thức rõ rệt như ông:
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà.
Cái đạo của ông không là gì khác ngoài đạo yêu nước thương dân. Đó là nguồn gốc khiến thơ văn ông có sức rung cảm lớn, nguồn gốc đưa tên tuổi Nguyễn Đình Chiểu đứng vào vị trí vẻ vang trong nền văn học nước nhà.
Nguyễn Đình Chiểu đã rất có lí, rất sắc khi mở đầu khúc bi ca của tớ:
Hỡi ôi!
Súng giặc đất rền;
Lòng dân trời tỏ.
Quả là, qua trận chiến đấu này, qua cái thử thách khắc nghiệt này, bán chất trọn vẹn, tấm lòng yêu nước của những người dân nông dân thông thường này, vẻ đẹp thực sự của tâm hồn họ, mới được tỏ bày cùng trời đất. Trước đây, họ vẫn tồn tại, nhưng nào ai nghe biết họ. Họ vẫn vẫn đang còn đấy, sống đấy, nhưng sống trong thầm lặng của yếu tố quên lãng. Nguyễn Đình Chiểu, với việc cảm thông cao độ, nhận ra rằng môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường của tớ đã từng vạt vả xiết bao:
Nhớ linh xưa:
Cui cút làm ăn,
Toan lo nghèo khó.
Bao nhiêu lượng thông tin chúa đựng trong tám tiếng ngắn ngủi ấy đã nói với toàn bộ chúng ta rất khá đầy đủ về tình cảnh của người nông dân cần Giuộc, người nông dân lục tính, cũng là người nông dân Việt Nam ngày đó. Bóng dáng của tớ, nhỏ bé và đơn độc trong môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, cặm cụi, lầm lũi, lặng lẽ gập người trên những cánh đồng, oằn vai cam chịu bao nhiêu gánh nặng của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, sự khắc nghiệt và những tai ương từ vạn vật thiên nhiên, từ xã hội, như hiện lên rõ mồn một qua từng chữ. Tưởng như, chừng ấy lo toan vất vả đã và đang quá đủ riêng với họ; tưởng như họ, những người dân nông dân vất vả ấy, chẳng còn tồn tại thể nghĩ gì thêm, lo toan gì thêm ngoài những toan lo nghèo khó vốn đã quá rộng lao ấy.
Thế mà không, quân xâm lược đã xâm chiếm giang sơn, đã tới tận xóm làng, đã tới tận ngôi nhà đất của tớ. Và, những con người đang cúi xuống ấy bỗng đứng phắt dậy, vươn vai, và họ chợt trở thành người khổng lồ như chú bé làng Gióng mày nghìn năm xưa khi chợt nghe lời truyền của sứ giả. Nhưng có một điều cơ bản rất khác xưa là tiếng rao truyền cứu nước không phải phát đi từ hoàng cung nhà vua mà đã được phát đi từ chính trái tim của những người dân nông dân Cần Giuộc. Nó đó đó là lòng căm thù giặc sục sôi vì hành vi cướp nước:
Mùi tinh chiên vấy vá đã ba năm, ghét thói mọi như nhà nông ghét cỏ.
Bữa thấy bòng bòng che trắng lốp: muốn tới ăn gan;
Ngày xem ống khói chạy đen sì: muốn ra cắn cổ
Như một phản ứng hạt nhân tất yếu, lòng căm thù giặc cao độ đã làm phát sinh một khát vọng cao độ: Khát vọng đánh giặc. Đó là một ước muốn hoàn toàn tự nhiên và cũng hoàn toàn tự nguyện:
Nào đợi ai đòi ai bắt, phen này xin ra sức đoạn kình
Chẳng thèm trốn ngược trốn xuôi, chuyến này dốc ra tay bộ hổ.
Người nông dân của Nguyễn Đình Chiểu thật đã khác hoàn toàn với những người nông dân chỉ trước đo không bao lâu Bước chân xuống thuyền, nước mắt như mưa khi phải sung làm lính đi biên thủ phương xa để bảo vệ cương thổ của nhà vua. Tự nguyện chiến đấu, ấy là nét bản chất nhất trong hành vi của mọi người nghĩa sĩ thực sự. Phải chăng đó là yếu tố tiếp tục giữa nghĩa sĩ Cần Giuộc đánh ngoại xâm với chàng tráng sĩ Lục Vân Tiên đánh cướp mà động cơ duy nhất:
Nhớ câu kiến ngãi bất vi
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.
Trong mọi việc nghĩa, không còn việc nào to nhiều hơn việc cứu nước. Thấy việc nghĩa thì phải làm, làm một cách vô tư, không vụ lợi, không chần chừ, không cần đợi có đủ Đk mới làm. Đó là nơi thảm kịch của người nông dân Cần Giuộc, này cũng là nơi hùng ca của người nghĩa sĩ Gần Giuộc. Bi kịch vì:
Tiếng phong hạc phập phồng hơn mươi tháng,
Trông tin quan như trời hạn trông mưa.
Họ khởi đầu trận chiến đấu vào lúc lẽ ra triều đình phong kiến cùng quan quân của tớ đã phải tiến hành trận chiến đấu ấy từ lâu nhưng lại án binh bất động một cách khó hiểu. Bi kịch còn cho họ là những người dân:
Chưa quen cung ngựa, đâu tới trường nhung
Chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ,
Việc cuốc, việc cày, việc bừa, việc cấy… tay vốn quen làm
Tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ… mắt trước đó chưa từng ngó
Bước vào chỗ sống chết của mặt trận mà những con người ấy chỉ mang theo những trang bị vừa đủ để làm những người dân cày ruộng. Trước giặc dữ là những tên lính nhà nghề vừa có đủ thứ tàu thiếc tàu đông’, đạn nhỏ đạn to”, họ chỉ là những người dân nông dân không còn kiến thức và kỹ năng gì vê trận mạc, chỉ có một manh áo vải, một ngọn tầm vông, chỉ có lưỡi dao phay. Cuộc chiến đấu mới chênh lệch làm thế nào! Kết thúc trận chiến đấu ấy ra làm sao thì đã rõ ràng rồi. Đó là tấn thảm kịch của những người dân nghĩa sĩ Cần Giuộc, cũng là tấn thảm kịch của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường việt nam vào thời kì nghiệt ngã ấy, tấn thảm kịch đã đưa tới cái họa mất nước kéo dãn cả thế kỉ.
Nhưng chính trong cái thảm kịch ấy, bản hùng ca của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường đã cất lên. Hùng ca trước hết là ở sự ngoan cường của những con người quyết thắng lợi, vượt lên trên nỗi lo thất bại để thắng lợi, lấy tinh thần, xả thân vì nghĩa để bù đắp hết mọi sự thiếu vắng, chênh lệch của tớ so với quân địch:
Chi nhọc quan quản gióng trống kì; trống giục, đạp rào lướt tới, coi giặc cũng như không;
Nào sợ thằng Tây bắn đạn nhỏ, đạn to, xô cửa xông vào, liều mình như chẳng có…
Bọn hè trước, lũ ó sau, trối kệ tàu thiếc tàu đồng súng nổ.
Thật là phấn chấn, thật là hào hùng, thật là hả dạ. Đúng là họ đã chiến đấu như những người dân lính tuyệt vời dũng cảm. Ở đây, sức mạnh tinh thần đã phát huy đến mức độ tối đa và trong chừng mực nào đó, đã tỏ rõ hiệu suất cao của nó trước sức mạnh mẽ và tự tin của giải pháp, của vũ khí, trang bị:
Hỏa mai đánh bằng rơm con cúi, cũng đốt xong nhà dạy đạo kia Gươm đeo dùng bằng lưỡi dao phay, cũng chém rớt đầu quan hai nọ.
… Kẻ đâm ngang người chém ngược, làm cho mã tà ma lí hồn kinh…
Trong văn chương Việt Nam, cho tới Nguyễn Đình Chiểu, quả chưa hề có một bức tranh hào hùng như vậy về tư thế chiến đấu của người lính áo vải. Hình ảnh người nông dân ở đấy là yếu tố kết tinh và thăng hoa ở tại mức độ cao nhất những gì vốn là bản chất của tớ. Trong những khoảng chừng thời hạn ngắn tuyệt vời ấy, người nông dân Cần Giuộc đã đi vào vĩnh cửu.
Quả Nguyền Đình Chiểu đã tạc nên một bức tượng phật đài của người nông dân – nghĩa sĩ Cần Giuộc. Nhưng đây không phải là tượng đài của một người, mà của nhiều người, của một tập thể anh hùng. Không có cái tập thể ấy, không làm thế nào đã có được sự hòa hợp tuyệt đẹp, cái khí thế tưng bừng áp hòn đảo hiểm nghèo, áp hòn đảo cái chết, với những đạp rào lướt tới, xô của xang vào, với những kẻ đâm ngang, người chém ngược, bọn hè trước, lũ ó sau” như vậy dược.
Bức tượng đài của Nguyễn Đình Chiểu chỉ có một tên thường gọi chung là Nghĩa sĩ Cần Giuộc, còn từng người nghĩa sĩ trên này đều vô danh. Họ đã sống những cuộc sống của quần chúng vô danh và chết cái chết của quần chúng vô danh. Họ không hề tìm một điều gì cho riêng mình khi chiến đấu. Cái điều duy nhất họ gửi lại cho đòi, điều mà Nguyễn Đình Chiểu nêu lên như một tiêu chuẩn chung phía dưới bức tượng phật đài của tớ, ấy là cái triết lí sống này:
Chết vinh hơn sống nhục.
Thà thác mà đặng câu địch khái, về theo tổ phụ cũng vinh
Hơn còn mà chịu chữ đầu Tây, ở với man di rất khổ
Hoàn thành bức tượng phật đài của tớ, Nguyễn Đình Chiểu đã để một phần cuối cho những lời ngợi ca, thương tiếc và thắp những nén hương kính trọng:
Nước mắt anh hùng lau chẳng ráo, thương vì hai chữ thiên đàn Cây hương nghĩa sĩ thắp thêm thơm, cám bởi một câu vương thổ
Cuộc tiến công của mấy chục nghĩa quân vào đồn cần Giuộc của thực dân Pháp năm 1863 là cuộc tiến công đầu tiến của quân dân Việt Nam mở đầu cho cuộc kháng chiến chống Pháp. Số lượng thiệt hại mà những nghĩa quân đã gây cho giặc có lẽ rằng cũng không là bao nhiêu. Song, hiệu suất cao thực sự mà người ta tạo ra cho cuộc kháng chiến, cho lịch sử dân tộc bản địa, bằng lòng yêu nước tha thiết và vô tư của tớ, bằng tinh thần sẵn sàng chiến đấu, sự dũng cảm vô Đk và tuyệt vời của tớ, thì to lớn vô cùng. Họ xứng danh được tạc thành tượng đài để đi vào bất tử. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã hoàn thành xong vẻ vang trách nhiệm của người nghệ sĩ nhân dân khi tạc nên bức tượng phật đài ấy.
Back to top
Bài mẫu số 3: Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
Trong mọi việc nghĩa, không còn việc nào to nhiều hơn việc cứu nước. Thấy việc nghĩa thì phải làm, làm một cách vô tư, không vụ lợi, không chần chừ, không cần đợi có đủ Đk mới làm. Đó là nơi thảm kịch của người nông dân Cần Giuộc, này cũng là nơi hùng ca của người nghĩa sĩ Gần Giuộc
Bài làm
Người nông dân Việt Nam yêu nước chống ngoại xâm đã xuất hiện từ rất mất thời hạn, tối thiểu cũng trên mười thế kỉ nay. Nhưng trong văn học, hình ảnh người nông dân ấy chỉ thực sự xuất hiện vào nửa cuối thế kỉ XIX với bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyền Đình Chiểu. Có thể nói, với bài văn tế này Nguyễn Đình Chiểu đã tạo ra bức tượng phật đài nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp thứ nhất về người nông dân nghĩa sĩ Việt Nam. Đó là một hình tượng rất đẹp, rất chân thực đầy tính bi tráng – bi thương mà hào hùng – đúng như trận chiến đấu mà nhân dân Việt Nam đã tiến hành suốt nửa sau thế kỉ XIX, vì môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, vì độc lập, tự chủ của Tổ quốc mình.
Tuy vậy, dù buồn thương, nhà thơ không bao giờ vô vọng. Với niềm tin vào sức mạnh muôn đời của Tổ quốc, tin ở lòng yêu nước của những người dân dân ; dân lân bình dị và thiết tha, nhà thơ luôn luôn khuynh hướng về một tương lai tốt đẹp. Non sông rồi sẽ sạch bóng quân xâm lược, mối nhục mất nước rồi sẽ tiến hành rửa sạch làu làu:
Chừng nào Thánh đế ân soi thấu
Một trận mưa nhuần rửa núi sông.
(Ngóng gió đông)
Đó là một niềm tin cảm động và mạnh mẽ và tự tin. Có lẽ trước Nguyền Đình Chiểu, chưa tồn tại một nhà thơ nào sáng tác với một ý thức rõ rệt như ông:
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳmĐâm mấy thằng gian bút chẳng tà.
Cái đạo của ông không là gì khác ngoài đạo yêu nước thương dân. Đó là nguồn gốc khiến thơ văn ông có sức rung cảm lớn, nguồn gốc đưa tên tuổi Nguyễn Đình Chiểu đứng vào vị trí vẻ vang trong nền văn học nước nhà.
Nguyễn Đình Chiểu đã rất có lí, rất sắc khi mở đầu khúc bi ca của tớ:
Hỡi ôi!
Súng giặc đất rền;
Lòng dân trời tỏ.
Quả là, qua trận chiến đấu này, qua cái thử thách khắc nghiệt này, bán chất trọn vẹn, tấm lòng yêu nước của những người dân nông dân thông thường này, vẻ đẹp thực sự của tâm hồn họ, mới được tỏ bày cùng trời đất. Trước đây, họ vẫn tồn tại, nhưng nào ai nghe biết họ. Họ vẫn vẫn đang còn đấy, sống đấy, nhưng sống trong thầm lặng của yếu tố quên lãng. Nguyễn Đình Chiểu, với việc cảm thông cao độ, nhận ra rằng môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường của tớ đã từng vạt vả xiết bao:
Nhớ linh xưa:
Cui cút làm ăn,
Toan lo nghèo khó.
Bao nhiêu lượng thông tin chúa đựng trong tám tiếng ngắn ngủi ấy đã nói với toàn bộ chúng ta rất khá đầy đủ về tình cảnh của người nông dân cần Giuộc, người nông dân lục tính, cũng là người nông dân Việt Nam ngày đó. Bóng dáng của tớ, nhỏ bé và đơn độc trong môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, cặm cụi, lầm lũi, lặng lẽ gập người trên những cánh đồng, oằn vai cam chịu bao nhiêu gánh nặng của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, sự khắc nghiệt và những tai ương từ vạn vật thiên nhiên, từ xã hội, như hiện lên rõ mồn một qua từng chữ. Tưởng như, chừng ấy lo toan vất vả đã và đang quá đủ riêng với họ; tưởng như họ, những người dân nông dân vất vả ấy, chẳng còn tồn tại thể nghĩ gì thêm, lo toan gì thêm ngoài những “toan lo nghèo khó” vốn đã quá rộng lao ấy.
Thế mà không, quân xâm lược đã xâm chiếm giang sơn, đã tới tận xóm làng, đã tới tận ngôi nhà đất của tớ. Và, những con người đang cúi xuống ấy bỗng đứng phắt dậy, vươn vai, và họ chợt trở thành người khổng lồ như chú bé làng Gióng mày nghìn năm xưa khi chợt nghe lời truyền của sứ giả. Nhưng có một điều cơ bản rất khác xưa là tiếng rao truyền cứu nước không phải phát đi từ hoàng cung nhà vua mà đã được phát đi từ chính trái tim của những người dân nông dân Cần Giuộc. Nó đó đó là lòng căm thù giặc sục sôi vì hành vi cướp nước:
Mùi tinh chiên vấy vá đã ba năm, ghét thói mọi như nhà nông ghét cỏ.
Bữa thấy bòng bòng che trắng lốp: muốn tới ăn gan;
Ngày xem ống khói chạy đen sì: muốn ra cắn cổ
Như một phản ứng hạt nhân tất yếu, lòng căm thù giặc cao độ đã làm phát sinh một khát vọng cao độ: Khát vọng đánh giặc. Đó là một ước muốn hoàn toàn tự nhiên và cũng hoàn toàn tự nguyện:
Nào đợi ai đòi ai bắt, phen này xin ra sức đoạn kình;
Chẳng thèm trốn ngược trốn xuôi, chuyến này dốc ra tay bộ hổ.
Người nông dân của Nguyễn Đình Chiểu thật đã khác hoàn toàn với những người nông dân chỉ trước đo không bao lâu “Bước chân xuống thuyền, nước mắt như mưa” khi phải sung làm lính đi biên thủ phương xa để bảo vệ cương thổ của nhà vua. Tự nguyện chiến đấu, ấy là nét bản chất nhất trong hành vi của mọi người nghĩa sĩ thực sự. Phải chăng đó là yếu tố tiếp tục giữa nghĩa sĩ Cần Giuộc đánh ngoại xâm với chàng tráng sĩ Lục Vân Tiên đánh cướp mà động cơ duy nhất:
Nhớ câu kiến ngãi bất v
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.
Trong mọi việc nghĩa, không còn việc nào to nhiều hơn việc cứu nước. Thấy việc nghĩa thì phải làm, làm một cách vô tư, không vụ lợi, không chần chừ, không cần đợi có đủ Đk mới làm. Đó là nơi thảm kịch của người nông dân Cần Giuộc, này cũng là nơi hùng ca của người nghĩa sĩ Gần Giuộc. Bi kịch vì:
Tiếng phong hạc phập phồng hơn mươi tháng
Trông tin quan như trời hạn trông mưa.
Họ khởi đầu trận chiến đấu vào lúc lẽ ra triều đình phong kiến cùng quan quân của tớ đã phải tiến hành trận chiến đấu ấy từ lâu nhưng lại “án binh bất động” một cách khó hiểu. Bi kịch còn cho họ là những người dân:
Chưa quen cung ngựa, đâu tới trường nhung
Chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ,
Việc cuốc, việc cày, việc bừa, việc cấy… tay vốn quen làm
Tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ… mắt trước đó chưa từng ngó
Bước vào chỗ sống chết của mặt trận mà những con người ấy chỉ mang theo những trang bị vừa đủ để làm những người dân cày ruộng. Trước giặc dữ là những tên lính nhà nghề vừa có đủ thứ “tàu thiếc tàu đông”, ”đạn nhỏ đạn to”, họ chỉ là những người dân nông dân không còn kiến thức và kỹ năng gì vê trận mạc, chỉ có “một manh áo vải”, “một ngọn tầm vông”, chỉ có “lưỡi dao phay”. Cuộc chiến đấu mới chênh lệch làm thế nào! Kết thúc trận chiến đấu ấy ra làm sao thì đã rõ ràng rồi. Đó là tấn thảm kịch của những người dân nghĩa sĩ Cần Giuộc, cũng là tấn thảm kịch của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường việt nam vào thời kì nghiệt ngã ấy, tấn thảm kịch đã đưa tới cái họa mất nước kéo dãn cả thế kỉ.
Nhưng chính trong cái thảm kịch ấy, bản hùng ca của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường đã cất lên. Hùng ca trước hết là ở sự ngoan cường của những con người quyết thắng lợi, vượt lên trên nỗi lo thất bại để thắng lợi, lấy tinh thần, xả thân vì nghĩa để bù đắp hết mọi sự thiếu vắng, chênh lệch của tớ so với quân địch:
Chi nhọc quan quản gióng trống kì; trống giục, đạp rào lướt tới, coi giặc cũng như không;
Nào sợ thằng Tây bắn đạn nhỏ, đạn to, xô cửa xông vào, liều mình như chẳng có…
Bọn hè trước, lũ ó sau, trối kệ tàu thiếc tàu đồng súng nổ.
Thật là phấn chấn, thật là hào hùng, thật là hả dạ. Đúng là họ đã chiến đấu như những người dân lính tuyệt vời dũng cảm. Ở đây, sức mạnh tinh thần đã phát huy đến mức độ tối đa và trong chừng mực nào đó, đã tỏ rõ hiệu suất cao của nó trước sức mạnh mẽ và tự tin của giải pháp, của vũ khí, trang bị:
Hỏa mai đánh bằng rơm con cúi, cũng đốt xong nhà dạy đạo kia; Gươm đeo dùng bằng lưỡi dao phay, cũng chém rớt đầu quan hai nọ.
… Kẻ đâm ngang người chém ngược, làm cho mã tà ma lí hồn kinh…
Trong văn chương Việt Nam, cho tới Nguyễn Đình Chiểu, quả chưa hề có một bức tranh hào hùng như vậy về tư thế chiến đấu của người lính áo vải. Hình ảnh người nông dân ở đấy là yếu tố kết tinh và thăng hoa ở tại mức độ cao nhất những gì vốn là bản chất của tớ. Trong những khoảng chừng thời hạn ngắn tuyệt vời ấy, người nông dân Cần Giuộc đã đi vào vĩnh cửu.
Quả Nguyền Đình Chiểu đã tạc nên một bức tượng phật đài của người nông dân – nghĩa sĩ Cần Giuộc. Nhưng đây không phải là tượng đài của một người, mà của nhiều người, của một tập thể anh hùng. Không có cái tập thể ấy, không làm thế nào đã có được sự hòa hợp tuyệt đẹp, cái khí thế tưng bừng áp hòn đảo hiểm nghèo, áp hòn đảo cái chết, với những “đạp rào lướt tới”, “xô của xang vào”, với những “kẻ đâm ngang, người chém ngược”, “bọn hè trước, lũ ó sau” như vậy dược.
Bức tượng đài của Nguyễn Đình Chiểu chỉ có một tên thường gọi chung là “Nghĩa sĩ Cần Giuộc”, còn từng người nghĩa sĩ trên này đều vô danh. Họ đã sống những cuộc sống của quần chúng vô danh và chết cái chết của quần chúng vô danh. Họ không hề tìm một điều gì cho riêng mình khi chiến đấu. Cái điều duy nhất họ gửi lại cho đòi, điều mà Nguyễn Đình Chiểu nêu lên như một tiêu chuẩn chung phía dưới bức tượng phật đài của tớ, ấy là cái triết lí sống này:
Chết vinh hơn sống nhục.
Thà thác mà đặng câu địch khái, về theo tổ phụ cũng vinh
Hơn còn mà chịu chữ đầu Tây, ở với man di rất khổ
Hoàn thành bức tượng phật đài của tớ, Nguyễn Đình Chiểu đã để một phần cuối cho những lời ngợi ca, thương tiếc và thắp những nén hương kính trọng:
Nước mắt anh hùng lau chẳng ráo, thương vì hai chữ thiên đàn Cây hương nghĩa sĩ thắp thêm thơm, cám bởi một câu vương thổ
Cuộc tiến công của mấy chục nghĩa quân vào đồn cần Giuộc của thực dân Pháp năm 1863 là cuộc tiến công đầu tiến của quân dân Việt Nam mở đầu cho cuộc kháng chiến chống Pháp. Số lượng thiệt hại mà những nghĩa quân đã gây cho giặc có lẽ rằng cũng không là bao nhiêu. Song, hiệu suất cao thực sự mà người ta tạo ra cho cuộc kháng chiến, cho lịch sử dân tộc bản địa, bằng lòng yêu nước tha thiết và vô tư của tớ, bằng tinh thần sẵn sàng chiến đấu, sự dũng cảm vô Đk và tuyệt vời của tớ, thì to lớn vô cùng. Họ xứng danh được tạc thành tượng đài để đi vào bất tử. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã hoàn thành xong vẻ vang trách nhiệm của người nghệ sĩ nhân dân khi tạc nên bức tượng phật đài ấy.
Back to top
Bài mẫu số 4: Cảm nhận hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
“Bi tráng” là tầm vóc và tính chất của tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ấy: vừa hoành tráng, hùng tráng, vừa thống thiết, bi ai. Hùng tráng ở nội dung chiến đấu vì nghĩa lớn. Hùng tráng ở phẩm chất anh hùng, ở đức hi sinh quyết tử. Hùng tráng ở đoạn nó dựng lên thuở nào đại sóng gió kinh hoàng, quyết liệt của giang sơn và dân tộc bản địa.
Bài làm
Nguyễn Đình Chiểu là nhà văn tài ba khi đã nêu lên hình ảnh người nông dân trong văn học mà trong suốt những thời hạn qua không được nhắc tới thông qua bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc.Trong bài văn tế, hình ảnh người nông dân được khắc hoạ rõ ràng.Hình ảnh người nông dân nghèo khổ chỉ biết làm ăn một cách thầm lặng, quanh năm chỉ biết ruộng trâu, cần mẫn lao động.Họ là những người dân nông dân yêu ghét rõ ràng , căm thù quyết không đội trời chung với giặc khi thực dân Pháp xâm lược.Họ đã can đảm và mạnh mẽ và tự tin chiến đấu và can đảm và mạnh mẽ và tự tin hi sinh, trong lời văn là những lời lẽ bi thương đầy nước mắt nhưng không hề rơi nước mắt.Đó đó đó là cái hay của thơ văn Nguyễn Đình Chiểu.
Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc Ra đời vào năm 1858, khi thực dân Pháp nổ súng vào Thành Phố Thành Phố Đà Nẵng, Việt Nam. Sau khi chiếm hữu được thành Gia Định vào thời điểm đầu xuân mới 1859, quân Pháp khởi đầu một quy trình mở rộng tiến công ra những vùng lân cận như Tân An, Cần Giuộc, Gò Công… Ngày 15 tháng 11 năm Tân Dậu, những nghĩa sĩ mà là nông dân, vì quá phẫn nộ kẻ ngoại xâm, đã dũng cảm đứng lên chiến đấu tập kích đồn Pháp ở Cần Giuộc, tiêu diệt được một số trong những quân của đối phương và viên tri huyện người Việt đang làm tập sự cho Pháp. Khoảng mười lăm nghĩa sĩ bỏ mình. Những tấm gương này đã gây ra niềm xúc động lớn trong nhân dân.Theo yêu cầu của tuần phủ Gia Định là Đỗ Quang, Nguyễn Đình Chiểu làm bài “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc“, để đọc tại buổi truy điệu những nghĩa sĩ đã hi sinh trong trận đánh này.
Như toàn bộ chúng ta biết thì “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” là một “Tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp” hiếm có. “Bi tráng” là tầm vóc và tính chất của tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ấy: vừa hoành tráng, hùng tráng, vừa thống thiết, bi ai. Hùng tráng ở nội dung chiến đấu vì nghĩa lớn. Hùng tráng ở phẩm chất anh hùng, ở đức hi sinh quyết tử. Hùng tráng ở đoạn nó dựng lên thuở nào đại sóng gió kinh hoàng, quyết liệt của giang sơn và dân tộc bản địa.
Mở đầu bài văn tế là . Hai tiếng “Hỡi ôi!” vang lên thống thiết, đó là tiếng khóc của nhà thơ riêng với nghĩa sĩ, là tiếng nấc đau thương cho thế nước hiểm nghèo:
“Súng giặc, đất rền; lòng dân trời tỏ” có ý nghĩa là Tổ quốc lâm nguy, súng giặc nổ vang rền trời đất và quê nhà .
Trong cảnh nước mất nhà tan, chỉ có nhân dân đứng lên gánh vác thiên chức lịch sử, đánh giặc cứu nước cứu nhà. Và người nông dân chỉ biết cui cút làm ăn một cách tội nghiệp đã dũng cảm đứng lên đánh giặc giành lại .nền độc lập cho Tổ quốc thân yêu mà sự dũng cảm đó xuất phát từ tấm lòng yêu nước có trong mọi con người. Tấm lòng yêu nước, căm thù giặc của những người dân nông dân, của những người dân áo vải mới tỏ cùng trời đất và sáng ngời chính nghĩa. Hình ảnh chính của bài Văn tế đó đó là những chiến sỹ nghĩa quân Cần Giuộc.
Nguồn gốc của tớ là nông dân nghèo sống cuộc sống “côi cút” sau luỹ tre làng. Chất phác và hiền lành, cần mẫn là chịu khó trong làm ăn, quanh quẩn trong xóm làng, làm bạn với con trâu, đường cày, sá bừa, rất xa lạ với cung ngựa trường nhung:
“Nhớ linh xưa:
Cui cút làm ăn; toan lo nghèo khó”
Cui cút làm ăn: nghĩa là làm ăn lẻ loi, thầm lặng một cách tội nghiệp.Dù mệt mỏi hay vất vả thì họ vẫn bí mật, lặng lẽ chịu đựnng một mình mà chẳng nói với ai .”Cui cút làm ăn; toan lo nghèo khó” đã hiện lên khá đầy đủ một vòng đời không lối thoát của người nông dân Việt, người “dân ấp dân lân” Nam Bộ. Bắt đầu bằng cui cút, vật lộn làm ăn, toan lo để ở đầu cuối kết thúc trong nghèo khó.Họ là những người dân nông dân mà quanh năm chỉ biết làm với làm, chưa hề nghe biết cái gì gọi là cung, cái gì gọi là ngựa.
“Chưa quen cung ngựa đâu tới trường nhung; chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ”.
Họ là lớp người phần đông, sống thân thiện quanh ta. Quanh năm chân lấm tay bùn với nghề nông, “chưa hề ngó tới” việc binh và vũ khí đánh giặc:
“Việc cuốc, việc cày, việc bừa, việc cấy, tay vốn quen làm; tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ mắt trước đó chưa từng ngó”.
Thế nhưng khi giang sơn quê nhà bị giặc Pháp xâm lược, những người dân dân chân lấm tay bùn ấy đã đứng lên tình nguyện làm quân tự nguyện đánh giặc cứu nước cứu nhà, bảo vệ cái nghề làm lụng mà người ta xem là bát cơm manh áo của tớ là cái nghĩa lớn mà người ta “mến” là đeo đuổi
“Bữa thấy bong bong che trắng lốp, muốn tới an gan; ngày xem ống khói chạy đen sì, muốn ra cắn cổ”.
Đối với giặc Pháp và lũ tay sai bán nước, họ chỉ có một thái độ: “ăn gan” và “cắn cổ”,chỉ có một chí hướng: “phen này xin ra sức đoạn kình…, chuyến này dốc ra tay bộ hổ”.
Trong tác bài Văn Tế Nguyễn Đình Chiểu đã có khắc nên sự trái chiều giữa đoàn dũng sĩ của quê nhà và giặc Pháp xâm lược.Giặc xâm lược được trang bị tối tân, có “tàu thiếc, tàu đồng”, “bắn đạn nhỏ, đạn to”, có bọn lính đánh thuê “mã tà, ma ní” thiện chiến. Trái lại, trang bị của nghĩa quân lại rất là thô sơ. Quân trang chỉ là “1 manh áo vải” . Vũ khí chỉ có “một ngọn tầm vông”, hoặc “một lưỡi dao phay”, một súng hoả mai khai hoả “bằng rơm con cúi”. Thế mà người ta vẫn lập được chiến công: “đốt xong nhà dạy đạo kia” và “chém rớt đầu quan hai nọ”.
Bài Văn tế đã tái hiện lại những giờ phút giao tranh ác liệt của những chiến sỹ nghĩa quân với giặc Pháp:
“Chi nhọc quan quản gióng trống kì, trống giục, đạp rào lướt tới, coi giặc cũng như không; nào sợ thằng Tây bắn đạn nhỏ đạn to, xô cửa xông vào, liều mình như chẳng có.”
“Kẻ đâm ngang, người chém ngược, làm cho ma ní, mã tà hồn kinh; bọn hè trước, lũ ó sau, trối kệ tàu thiếc, tàu đồng súng nổ”.
Không khí chiến trận có tiếng trống thúc quân giục giã, “có bọn hè trước, lũ ó sau” vang dậy đất trời cùng tiếng súng nổ. Các nghĩa sĩ của ta coi cái chết như không, tiến công như vũ bão, tung hoành giữa đồn giặc: “đạp rào lướt tới”, “xô cửa xông vào”, “đâm ngang chém ngược”, “hè trước, ó sau”.Giọng văn của Nguyễn Đình Chiểu đã tô đậm tinh thần dũng cảm, kiên cường quật cường của những nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc.Ông cũng thể hiện rõ lòng khâm phục riêng với những người nghĩa sĩ nông dân.Từ trước đến nay, đấy là tác phẩm thứ nhất có đưa hình ảnh của nghĩa sĩ nông dân.
Trong bài “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” còn tồn tại tiếng khóc của mẹ già nơi quê nhà trông chờ con về, vợ thương nhớ về chồng, con ngóng cha về ngh thống thiết, bi ai. . Nhiều nghĩa sĩ đã ngã xuống trên mặt trận trong tư thế người anh hùng:
“Những lăm lòng nghĩa lâu dùng; đâu biết xác phàm vội bỏ”
Đất nước, quê nhà vô cùng thương tiếc. Một không khí rông lớn bùi ngùi, đau. đớn:
“Đoái sông Cần Giuộc, cỏ cây mấy dặm sầu giăng; nhìn chợ Trường Bình, già trẻ 2 hàng kuỵ nhỏ”.
Tiếng khóc của người mẹ già, nỗi đau đớn của người vợ trẻ, nỗi nhớ thương của con cháu được nói tới vô cùng xúc động:
“Đau đớn bấy mẹ già ngồi khóc trẻ, ngọn đèn khuya leo lét trong lều; não nùng thay vợ yếu chạy tìm chồng, cơn bóng xế dật dờ trước ngõ”.
Các nghĩa sĩ đã sống can đảm và mạnh mẽ và tự tin chiến đấu, và hi sinh rất vẻ vang. Tấm gương chiến đấu và hi sinh của tớ là để ta biết rằng giang sơn nào thì cũng là độc lập, tự chủ. Không ai được quyền xâm chiếm. Họ là tấm gương sáng rất đáng để tự hào:
“Ôi!
Một trận khói tan; nghìn năm tiết rỡ”
Sự hi sinh của những người dân nghĩa sĩ Cần Giuộc là bài học kinh nghiệm tay nghề quý báu mà người ta đã để lại. Thà chết vinh còn hơn sống nhục.Họ là tấm gương sáng để dân tộc bản địa Việt Nam noi theo mà làm, là ngòn đèn soi sáng cho dân tộc bản địa Việt Nam.
“Sống đánh giặc, thác cũng đánh giăc, linh hồn theo giúp cơ binh, muôn kiếp nguyện được trả thù kia;…”.
Công lao của người nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc sẽ đời đời nằm trong tâm từng người dân Việt Nam về tấm gương anh dung, sẵn sàng xả thân vì độc lập Tổ Quốc.
“Nước mắt anh hùng lau chẳng ráo, thương vì hai chữ thiên dân; cây hương nghĩa sĩ thắp thêm thơm, cám bởi một câu vương thổ”.
Tóm lại, “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” xác lập , tấm lòng yêu thương dân thiết tha của Nguyễn Đình Chiểu.”Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” là niềm tự hào và biết ơn thâm thúy của nhân dân ta riêng với những người nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc đã can đảm và mạnh mẽ và tự tin chiến đấu chống giặc ngoại xâm bảo vệ nền độc lập vững chãi của quê nhà, nơi họ đã sinh ra và lớn lên hay đó là Tổ quốc mà riêng với họ “nó”rất quan trọng trong cuộc sống.Nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc đó đó là tấm gương về tinh thần dũng cảm, lòng yêu nước thâm thúy khiến cho những thế hệ đi sau khi đọc được bài văn Tế này mà noi theo để xây dựng giang sơn càng ngày giàu mạnh hơn.
Back to top
Bài mẫu số 5: Văn mẫu phân tích hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
Trong văn chương Việt Nam, cho tới Nguyễn Đình Chiểu, quả chưa hề có một bức tranh hào hùng như vậy về tư thế chiến đấu của người lính áo vải. Hình ảnh người nông dân ở đấy là yếu tố kết tinh và thăng hoa ở tại mức độ cao nhất những gì vốn là bản chất của tớ. Trong những khoảng chừng thời hạn ngắn tuyệt vời ấy, người nông dân Cần Giuộc đã đi vào vĩnh cửu.
Bài làm
Người nông dân Việt Nam yêu nước chống ngoại xâm đã xuất hiện từ rất mất thời hạn, tối thiểu cũng trên mười thế kỉ nay. Nhưng trong văn học, hình ảnh người nông dân ấy chỉ thực sự xuất hiện vào nửa cuối thế kỉ XIX với bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyền Đình Chiểu. Có thể nói, với bài văn tế này Nguyễn Đình Chiểu đã tạo ra bức tượng phật đài nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp thứ nhất về người nông dân nghĩa sĩ Việt Nam. Đó là một hình tượng rất đẹp, rất chân thực đầy tính bi tráng – bi thương mà hào hùng – đúng như trận chiến đấu mà nhân dân Việt Nam đã tiến hành suốt nửa sau thế kỉ XIX, vì môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, vì độc lập, tự chủ của Tổ quốc mình.
Tuy vậy, dù buồn thương, nhà thơ không bao giờ vô vọng. Với niềm tin vào sức mạnh muôn đời của Tổ quốc, tin ở lòng yêu nước của những người dân dân ; dân lân bình dị và thiết tha, nhà thơ luôn luôn khuynh hướng về một tương lai tốt đẹp. Non sông rồi sẽ sạch bóng quân xâm lược, mối nhục mất nước rồi sẽ tiến hành rửa sạch làu làu:
Chừng nào Thánh đế ân soi thấu
Một trận mưa nhuần rửa núi sông.
(Ngóng gió đông)
Đó là một niềm tin cảm động và mạnh mẽ và tự tin. Có lẽ trước Nguyền Đình Chiểu, chưa tồn tại một nhà thơ nào sáng tác với một ý thức rõ rệt như ông:
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà.
Cái đạo của ông không là gì khác ngoài đạo yêu nước thương dân. Đó là nguồn gốc khiến thơ văn ông có sức rung cảm lớn, nguồn gốc đưa tên tuổi Nguyễn Đình Chiểu đứng vào vị trí vẻ vang trong nền văn học nước nhà.
Nguyễn Đình Chiểu đã rất có lí, rất sắc khi mở đầu khúc bi ca của tớ:
Hỡi ôi!
Súng giặc đất rền;
Lòng dân trời tỏ.
Quả là, qua trận chiến đấu này, qua cái thử thách khắc nghiệt này, bán chất trọn vẹn, tấm lòng yêu nước của những người dân nông dân thông thường này, vẻ đẹp thực sự của tâm hồn họ, mới được tỏ bày cùng trời đất. Trước đây, họ vẫn tồn tại, nhưng nào ai nghe biết họ. Họ vẫn vẫn đang còn đấy, sống đấy, nhưng sống trong thầm lặng của yếu tố quên lãng. Nguyễn Đình Chiểu, với việc cảm thông cao độ, nhận ra rằng môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường của tớ đã từng vạt vả xiết bao:
Nhớ linh xưa:
Cui cút làm ăn,
Toan lo nghèo khó.
Bao nhiêu lượng thông tin chúa đựng trong tám tiếng ngắn ngủi ấy đã nói với toàn bộ chúng ta rất khá đầy đủ về tình cảnh của người nông dân cần Giuộc, người nông dân lục tính, cũng là người nông dân Việt Nam ngày đó. Bóng dáng của tớ, nhỏ bé và đơn độc trong môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, cặm cụi, lầm lũi, lặng lẽ gập người trên những cánh đồng, oằn vai cam chịu bao nhiêu gánh nặng của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, sự khắc nghiệt và những tai ương từ vạn vật thiên nhiên, từ xã hội, như hiện lên rõ mồn một qua từng chữ. Tưởng như, chừng ấy lo toan vất vả đã và đang quá đủ riêng với họ; tưởng như họ, những người dân nông dân vất vả ấy, chẳng còn tồn tại thể nghĩ gì thêm, lo toan gì thêm ngoài những toan lo nghèo khó vốn đã quá rộng lao ấy.
Thế mà không, quân xâm lược đã xâm chiếm giang sơn, đã tới tận xóm làng, đã tới tận ngôi nhà đất của tớ. Và, những con người đang cúi xuống ấy bỗng đứng phắt dậy, vươn vai, và họ chợt trở thành người khổng lồ như chú bé làng Gióng mày nghìn năm xưa khi chợt nghe lời truyền của sứ giả. Nhưng có một điều cơ bản rất khác xưa là tiếng rao truyền cứu nước không phải phát đi từ hoàng cung nhà vua mà đã được phát đi từ chính trái tim của những người dân nông dân Cần Giuộc. Nó đó đó là lòng căm thù giặc sục sôi vì hành vi cướp nước:
Mùi tinh chiên vấy vá đã ba năm, ghét thói mọi như nhà nông ghét cỏ.
Bữa thấy bòng bòng che trắng lốp: muốn tới ăn gan;
Ngày xem ống khói chạy đen sì: muốn ra cắn cổ
Như một phản ứng hạt nhân tất yếu, lòng căm thù giặc cao độ đã làm phát sinh một khát vọng cao độ: Khát vọng đánh giặc. Đó là một ước muốn hoàn toàn tự nhiên và cũng hoàn toàn tự nguyện:
Nào đợi ai đòi ai bắt, phen này xin ra sức đoạn kình;
Chẳng thèm trốn ngược trốn xuôi, chuyến này dốc ra tay bộ hổ.
Người nông dân của Nguyễn Đình Chiểu thật đã khác hoàn toàn với những người nông dân chỉ trước đo không bao lâu Bước chân xuống thuyền, nước mắt như mưa khi phải sung làm lính đi biên thủ phương xa để bảo vệ cương thổ của nhà vua. Tự nguyện chiến đấu, ấy là nét bản chất nhất trong hành vi của mọi người nghĩa sĩ thực sự. Phải chăng đó là yếu tố tiếp tục giữa nghĩa sĩ Cần Giuộc đánh ngoại xâm với chàng tráng sĩ Lục Vân Tiên đánh cướp mà động cơ duy nhất:
Nhớ câu kiến ngãi bất vi
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.
Trong mọi việc nghĩa, không còn việc nào to nhiều hơn việc cứu nước. Thấy việc nghĩa thì phải làm, làm một cách vô tư, không vụ lợi, không chần chừ, không cần đợi có đủ Đk mới làm. Đó là nơi thảm kịch của người nông dân Cần Giuộc, này cũng là nơi hùng ca của người nghĩa sĩ Gần Giuộc. Bi kịch vì:
Tiếng phong hạc phập phồng hơn mươi tháng,
Trông tin quan như trời hạn trông mưa.
Họ khởi đầu trận chiến đấu vào lúc lẽ ra triều đình phong kiến cùng quan quân của tớ đã phải tiến hành trận chiến đấu ấy từ lâu nhưng lại án binh bất động một cách khó hiểu. Bi kịch còn cho họ là những người dân:
Chưa quen cung ngựa, đâu tới trường nhung
Chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ,
Việc cuốc, việc cày, việc bừa, việc cấy… tay vốn quen làm
Tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ… mắt trước đó chưa từng ngó
Bước vào chỗ sống chết của mặt trận mà những con người ấy chỉ mang theo những trang bị vừa đủ để làm những người dân cày ruộng. Trước giặc dữ là những tên lính nhà nghề vừa có đủ thứ tàu thiếc tàu đông’, đạn nhỏ đạn to”, họ chỉ là những người dân nông dân không còn kiến thức và kỹ năng gì vê trận mạc, chỉ có một manh áo vải, một ngọn tầm vông, chỉ có lưỡi dao phay. Cuộc chiến đấu mới chênh lệch làm thế nào! Kết thúc trận chiến đấu ấy ra làm sao thì đã rõ ràng rồi. Đó là tấn thảm kịch của những người dân nghĩa sĩ Cần Giuộc, cũng là tấn thảm kịch của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường việt nam vào thời kì nghiệt ngã ấy, tấn thảm kịch đã đưa tới cái họa mất nước kéo dãn cả thế kỉ.
Nhưng chính trong cái thảm kịch ấy, bản hùng ca của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường đã cất lên. Hùng ca trước hết là ở sự ngoan cường của những con người quyết thắng lợi, vượt lên trên nỗi lo thất bại để thắng lợi, lấy tinh thần, xả thân vì nghĩa để bù đắp hết mọi sự thiếu vắng, chênh lệch của tớ so với quân địch:
Chi nhọc quan quản gióng trống kì; trống giục, đạp rào lướt tới, coi giặc cũng như không;
Nào sợ thằng Tây bắn đạn nhỏ, đạn to, xô cửa xông vào, liều mình như chẳng có…
Bọn hè trước, lũ ó sau, trối kệ tàu thiếc tàu đồng súng nổ.
Thật là phấn chấn, thật là hào hùng, thật là hả dạ. Đúng là họ đã chiến đấu như những người dân lính tuyệt vời dũng cảm. Ở đây, sức mạnh tinh thần đã phát huy đến mức độ tối đa và trong chừng mực nào đó, đã tỏ rõ hiệu suất cao của nó trước sức mạnh mẽ và tự tin của giải pháp, của vũ khí, trang bị:
Hỏa mai đánh bằng rơm con cúi, cũng đốt xong nhà dạy đạo kia Gươm đeo dùng bằng lưỡi dao phay, cũng chém rớt đầu quan hai nọ.
… Kẻ đâm ngang người chém ngược, làm cho mã tà ma lí hồn kinh…
Trong văn chương Việt Nam, cho tới Nguyễn Đình Chiểu, quả chưa hề có một bức tranh hào hùng như vậy về tư thế chiến đấu của người lính áo vải. Hình ảnh người nông dân ở đấy là yếu tố kết tinh và thăng hoa ở tại mức độ cao nhất những gì vốn là bản chất của tớ. Trong những khoảng chừng thời hạn ngắn tuyệt vời ấy, người nông dân Cần Giuộc đã đi vào vĩnh cửu.
Quả Nguyền Đình Chiểu đã tạc nên một bức tượng phật đài của người nông dân – nghĩa sĩ Cần Giuộc. Nhưng đây không phải là tượng đài của một người, mà của nhiều người, của một tập thể anh hùng. Không có cái tập thể ấy, không làm thế nào đã có được sự hòa hợp tuyệt đẹp, cái khí thế tưng bừng áp hòn đảo hiểm nghèo, áp hòn đảo cái chết, với những đạp rào lướt tới, xô của xang vào, với những kẻ đâm ngang, người chém ngược, bọn hè trước, lũ ó sau” như vậy dược.
Bức tượng đài của Nguyễn Đình Chiểu chỉ có một tên thường gọi chung là Nghĩa sĩ Cần Giuộc, còn từng người nghĩa sĩ trên này đều vô danh. Họ đã sống những cuộc sống của quần chúng vô danh và chết cái chết của quần chúng vô danh. Họ không hề tìm một điều gì cho riêng mình khi chiến đấu. Cái điều duy nhất họ gửi lại cho đòi, điều mà Nguyễn Đình Chiểu nêu lên như một tiêu chuẩn chung phía dưới bức tượng phật đài của tớ, ấy là cái triết lí sống này:
Chết vinh hơn sống nhục.
Thà thác mà đặng câu địch khái, về theo tổ phụ cũng vinh
Hơn còn mà chịu chữ đầu Tây, ở với man di rất khổ
Hoàn thành bức tượng phật đài của tớ, Nguyễn Đình Chiểu đã để một phần cuối cho những lời ngợi ca, thương tiếc và thắp những nén hương kính trọng:
Nước mắt anh hùng lau chẳng ráo, thương vì hai chữ thiên đàn Cây hương nghĩa sĩ thắp thêm thơm, cám bởi một câu vương thổ
Cuộc tiến công của mấy chục nghĩa quân vào đồn cần Giuộc của thực dân Pháp năm 1863 là cuộc tiến công đầu tiến của quân dân Việt Nam mở đầu cho cuộc kháng chiến chống Pháp. Số lượng thiệt hại mà những nghĩa quân đã gây cho giặc có lẽ rằng cũng không là bao nhiêu. Song, hiệu suất cao thực sự mà người ta tạo ra cho cuộc kháng chiến, cho lịch sử dân tộc bản địa, bằng lòng yêu nước tha thiết và vô tư của tớ, bằng tinh thần sẵn sàng chiến đấu, sự dũng cảm vô Đk và tuyệt vời của tớ, thì to lớn vô cùng. Họ xứng danh được tạc thành tượng đài để đi vào bất tử. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã hoàn thành xong vẻ vang trách nhiệm của người nghệ sĩ nhân dân khi tạc nên bức tượng phật đài ấy.
Back to top
Reply
3
0
Chia sẻ
Share Link Download Cảm nhận của em về hình ảnh người nông dân trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc miễn phí
Bạn vừa đọc tài liệu Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Clip Cảm nhận của em về hình ảnh người nông dân trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc tiên tiến và phát triển nhất và ShareLink Download Cảm nhận của em về hình ảnh người nông dân trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc miễn phí.
Thảo Luận vướng mắc về Cảm nhận của em về hình ảnh người nông dân trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc
Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Cảm nhận của em về hình ảnh người nông dân trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha
#Cảm #nhận #của #về #hình #ảnh #người #nông #dân #trong #bài #Văn #tế #nghĩa #sĩ #Cần #Giuộc