Kinh Nghiệm Hướng dẫn Sự rất khác nhau giữa ông đồ già và ông đồ xưa 2022
You đang tìm kiếm từ khóa Sự rất khác nhau giữa ông đồ già và ông đồ xưa được Update vào lúc : 2022-05-24 12:40:05 . Với phương châm chia sẻ Mẹo về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha.
Còn duyên kẻ đón người đưa
Hết duyên đi sớm, về trưa mặc lòng.Không hiểu sao, đến với bài thơ ông đồ của Vũ Đình Liên tôi lại bị ám ảnh đến day dứt bởi câu hát xa xôi vùng quan họ. Nhưng câu truyện còn duyên, hết duyên ở đây lại là chuyện khác, chuyện còn và mất của một lớp người thuở nào đã qua đi không trờ lợi, thông qua hình tượng TT: ông đồ, nói như chính tác giả thì đó là di tích lịch sử tiều tuỵ, đáng thương của thuở nào tàn.Bài thơ ngũ ngôn gồm 5 khổ, khắc hoạ trọn vẹn một chỉnh thể nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: ông đồ, trên trục thời hạn tuyến tính, từ quá khứ đến hiện tại, từ còn đến mất, từ thời khắc hoàng kim cho tới lúc chỉ từ vang bóng.Nếu coi bài thơ là một bức hoạ về hình ảnh về chân dung ông đồ thì ở tầm nhìn thứ nhất là ông đồ – người nghệ sỹ tài hoa thuở còn duyên.Sự xuất hiện của ông đồ gắn sát với vòng xoay đều đặn của thời hạn, cứ thế không thể khác:Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàBày mực tàu giấy đỏBên phố đông người qua.Bao nhiêu người thuê viếtTấm tắc ngợi khen tài“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng bay”.
Thời gian được xem bằng hoa đào nở y tín hiệu báo xuân, sắc màu được dệt nên là sắc đào tươi thắm, giấy đỏ rực rỡ, nhịp sống được xem bằng phố đông người qua, tình cảm của người đời được biểu lộ bằng hình ảnh: Bao nhiều người thuê viết, tấm tắc ngợi khen tài.Nổi bật trên phông nền rực rỡ, vui tươi đó là chân dung ông đồ, người nghệ sỹ trong niềm thán phục, ngưỡng mộ của mọi người:Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng bay.Hoa đào đến đây đã nhường chỗ cho hoa tay y bàn tay tài hoa của ông đồ đưa tới đâu mà như gấm hoa nở ra đến đó. Nét chữ từ bàn tay như có phép tiên của ông được so sánh như phượng múa rồng bay. Đây là hình ảnh so sánh đẹp, giàu giá trị tạo hình, nét thăng hoa trong ngôn từ của Vũ Đình Liên gợi tả nét chữ mềm mại và mượt mà mà rất linh, phóng khoáng mà cao nhã, có hồn như phượng múa, rồng bay. Nét chữ ấy dường như cũng chấp chới bay lên giữa hào quang của trời xuân, của sắc đào tươi thắm. Đây là một nét vẽ đẹp, ngợi ca ông đồ, một tài năng nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp.Ta nhớ tới cây bút thần của Lê Mã Lương trong một câu truyện cổ Trung Quốc, nét bút đưa tới đâu, vạn vật như có thần sống dậy, sinh sôi đến đó, vẽ chim, chim cất cánh bay, vẽ công, công xoè ra múa lượn… Bao nhiêu tài năng, tận tâm của ông đồ được gửi gắm trong nét chữ tài hoa đó. Đây là thời kỳ đắc ý nhất của ông: nét trẻ trung lên ngôi, tài năng được trân trọng.Nhưng thời kỳ hoàng kim đó của ông chỉ thoáng qua như một ảo ảnh, theo dòng hồi tưởng của nhà thơ, một hiện thực đau lòng đã xẩy ra:Nhưng mỗi năm, mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu?Giấy đỏ buồn không thắm!Mực đọng trong nghiên sầu…Ông đồ vẫn ngồi đấy,Qua hàng không còn ai hay,Lá vàng rơi trên giấy tờ!
Ngoài giời mưa bụi bay.
Góc nhìn thứ hai, ông đồ – người sinh bất phùng thời, lúc hết duyên.Hai khổ ba, bốn với giọng kể và lời thơ miêu tả hiện lên ảnh hình ông đồ vẫn ngồi đấy nhưng cảnh vật quanh ông đã khác xưa:Ngày xuân trước, là phố đông với bao nhiêu người thuê viết thì nay đã vắng, đông giờ đã vắng. Ngày trước, họ tấm tắc ngợi khen tài thì giờ đây vẫn những con người đó nhưng qua hàng không còn ai hay; thân quen thành xa lạ. Ngày trước, họ trầm trồ thán phục nay họ dửng dựng lạnh nhạt, tình thế đã hòn đảo ngược, tình đời đã thay đổi. Ông đồ bỗng trở nên đơn côi, lạc lõng đến tội nghiệp giữa cái xô bồ, ồn ào của nền văn minh lạnh lùng kiểu đô thị dù ông vẫn muôn xuất hiện với đời. Ông đồ vẫn ngồi đấy, ông vẫn kiên gan bám lấy cuộc sống, ông càng lẻ loi, lạc bước: nên đang trở thành người sinh bất phùng thời.Xót xa thay, nét chữ như phượng múa, rồng bay ngày trước, giờ ngậm ngùi vì bị chôn vùi trong quên béng nên:Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu.Giấy đỏ, nghiên mực, hành trang gắn sát với kẻ sĩ trên hành trình dài sáng tạo ra nét trẻ trung nhưng giờ này cũng lặng lẽ, ủ ê trong nỗi buồn ế khách của ông đồ.Giấy bẽ bàng, buồn tủi, đỏ mà cứ phai dần, nhạt nhẽo không thắm lên được, mực không được bút lòng chấm vào, mực cũng đọng lại như giọt lệ khóc.Với thủ pháp nhân hoá giàu sức gợi, Vũ Đình Liên đã diễn tả thật tinh xảo nỗi buồn không nói không cất lên được, từ lòng người đã thấm cả vào những vật vô tri khiến mực tàu, giấy đỏ cùng trĩu nặng nỗi buồn.Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờNgười buồn, cảnh cũng buồn theo. Nỗi buồn của ông đồ không riêng gì có chiếu lên nghiên mực, giấy đỏ mà còn lan toả, mênh mang khắp không khí, khiến bức tranh xuân năm ấy mang gam màu xám lạnh, u buồn:
Lá vàng rơi trên giấy tờ!
Ngoài trời mưa bụi bay.Lá vàng rơi không nghe tiếng, mưa bụi bay không ướt áo ai, mà nghe như có từng thu chết, từng thu chết cuốn ra đi theo như hình bóng một lớp người.Quá khứ vàng son của ông đồ nay đâu còn nữa. Ông và những người dân như ông dường như đang lỡ nhịp, lậc bước giữa mênh mông, gió cuốn, sóng xô của cơn lốc táp đô thị hoá.Ông chỉ là cái bóng vô hồn, tiều tuỵ đáng thương của thuở nào tàn.Góc nhìn thứ ba: ông đồ – người thiên cổ.Năm nay đào lại nở,Không thấy ông đồ xưa.Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu giờ đây?
Năm nay đào lại nở ngày xuân tuần hoàn trở lại hoa đào vẫn cười với gió đông như cũ nhưng không thấy ồng đồ xưa. Cảnh vẫn như cũ nhưng người dã không hề.Ông đồ già đã thành ông đồ xưa ông đã nhập vào những người dân muôn năm cũ ông đã thuộc về những gì quá khứ xa xôi, chỉ từ vương vấn hồn ở đâu giờ đây.Với kiểu kết cấu đầu cuối tương ứng mỗi năm hoa đào nở trong năm này đào lại nở…9 bài thơ như sự nối kết hai mảng thời hạn quá khứ và hiện tại. Hình ảnh ông đồ cứ mờ dần, mờ dần rồi mất hút trên con phố vô tận của thời hạn. Cái bóng của ông không hề, địa chỉ của ông cũng không hề nữa chính bới nhan nhản trên phố phường ngày ấy là lớp người hãnh tiến kiểu đô thị chẳng kỷ, không thông cũng cậu bồi.Chính vì thế hai câu kết khép lại bài thơ in như tiếng gọi hồn cất lên thăm thẳm, day dứt:Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu giờ đây?Ông đồ không hề nhưng hồn nghĩa là linh hồn ông vẫn còn đấy phảng phất đâu đây. Hồn, cách gọi đến đúng chuẩn lạ lùng những gì đã qua không thể mất, hồn là bất tử vì thác là thể phách, còn là một tinh anh. Hồn có lẽ rằng cũng cổ thể hiểu là vẻ đẹp tâm hồn Việt, văn hoá Việt chỉ có thăng trầm chứ không bao giờ mất.
Bài thơ đã chạm đến những rung cảm sâu xa nhất thuộc về tâm linh của giống nòi nên còn tha thiết mãi.
(Theo Nguyễn Thị Thanh Huyền, giáo viên dạy văn tại trường THPT chuyên Hùng Vương – Việt Trì – Phú Thọ)
tửu tận tình do tại
Ở Việt Nam, liên quan đến đề tài Tết, có lẽ rằng không còn bài thơ nào được phổ cập rộng tự do cho bằng bài “Ông đồ” của Vũ Đình Liên (1913-96):
Mỗi năm hoa đào nở Lại thấy ông đồ già Bày mực tàu giấy đỏ Bên phố đông người qua.Bao nhiêu người thuê viết Tấm tắc ngợi khen tài”Hoa tay thảo những nét Như phượng múa rồng bay”.Nhưng mỗi năm mỗi vắng Người thuê viết nay đâu? Giấy đỏ buồn không thắm; Mực đọng trong nghiên sầu…Ông đồ vẫn ngồi đấy, Qua hàng không còn ai hay. Lá vàng rơi trên giấy tờ;Ngoài giời mưa bụi bay.Năm nay đào lại nở, Không thấy ông đồ xưa. Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu giờ đây?
Trong hai đoạn thơ đầu, tác giả sử dụng thuần bút pháp tự sự, chỉ kể chuyện, lại là một câu truyện khá ư thông thường, cứ như một thói quen, một nhịp tuần hoàn quen thuộc: “Mỗi năm… lại thấy…”. Chả có gì đáng ngạc nhiên cả. Song tác giả vẫn không giấu được những xúc động thẩm mỹ và làm đẹp của tớ trước những gì mình nhìn thấy hằng năm. Về sự kiện Tết đến, người ta có nhiều phương pháp để nói: hoặc trực tiếp, gọn lỏn kiểu “Tết đến” hay “xuân về”; hoặc chọn một hình ảnh tiêu biểu vượt trội của Tết, của ngày xuân như chim én, như nắng mới, như hoa đào nở. Vũ Đình Liên lựa chọn cách sau cùng. Cũng không còn gì mới lạ. Sáo nữa là khác. Đã có hằng hà người viết như vậy: hoa đào và gió đông và ngày xuân. Dù sao, sự lựa chọn của Vũ Đình Liên cũng rất có ý nghĩa: “Mỗi năm hoa đào nở” là chọn trình làng ngày xuân ở một góc đẹp tuyệt vời nhất của nó. Trong cái góc ấy, cạnh bên hoa đào, tưởng như cùng nở với hoa đào, là một ông đồ già và mực tàu đen và giấy điều đỏ và có lẽ rằng, một mái tóc trắng phơ phơ.Ông đồ “nở” cùng với hoa đào, và cùng với hoa đào, ông đồ trở thành hình tượng của ngày xuân: Trong cái đám đông xô bồ những người dân đi lượn phố thưởng xuân ấy, có một số trong những khá đông tạm ngưng cạnh bên ông, chiêm ngắm bàn tay ông đưa ngòi bút thoăn thoắt “như phượng múa rồng bay” trên giấy tờ điều. Thán phục bàn tay ấy, họ dùng chữ: “hoa tay”. Với chữ “hoa tay” ấy, người ta không coi ông đồ là ông đồ, là người dạy học, người truyền bá chữ nghĩa của thánh hiền nữa mà coi ông như một nghệ sĩ. Khía cạnh thẩm mỹ và làm đẹp ở ông nổi trội hẳn lên, lấn át khía cạnh học vấn. Hơn nữa, chữ “hoa” trong “hoa tay” không thể không gợi liên tưởng đến chữ “hoa đào” trong câu thứ nhất: dường như, khi ngày xuân về, có hai loại hoa cùng nở, một trong vườn và một trong tâm bàn tay của ông đồ.Trong sự cộng hưởng giữa hoa đào và ông đồ, có cái gì hơi hơi nghịch lý và oái oăm: hoa thì là hoa mới mà người thì là người già, “ông đồ già”. Sau sống lưng ông đồ, do đó, là cả một quá khứ, cả một truyền thống cuội nguồn. “Mỗi năm… lại thấy…”. “Mỗi năm” là từ bao giờ? Có lẽ không phải lâu lắm đâu. Ngày xưa, xin câu đối, kể cả câu đối Tết, có lẽ rằng người ta đến tận nhà những ông đồ hay những vị khoa bảng đã về hưu – như trường hợp Nguyễn Khuyến, người làm vô số những câu đối đến giờ đây vẫn còn đấy được nhắc nhở. Hiện tượng “bày mực tàu giấy đỏ / bên phố đông người qua”, nếu tôi đoán không lầm, chỉ là một trong những biểu lộ của Xu thế thương mại hoá, thành thị hoá xẩy ra tại Việt Nam từ thời gian cuối thế kỷ 19, lúc Việt Nam đã biết thành Pháp xâm lược. Đó là một thứ nghề nghiệp mới của những người dân đã già. Cái sự oái oăm này tiềm ẩn cả một thảm kịch lịch sử. Nó nhắc toàn bộ chúng ta nhớ lại sự kiện, cùng với ách ngoại xâm, xã hội Việt Nam bị hòn đảo lộn hoàn toàn, trong số đó, có quan hệ trực tiếp đến số phận của ông đồ, là yếu tố tàn tạ của nền nho học. Sự tàn tạ ấy dẫn đến việc thất thế của toàn bộ một lớp người, có thời, toàn bộ chúng ta vẫn coi như thể những hình tượng của văn hoá truyền thống cuội nguồn Việt Nam. “Nào có ra gì cái chữ nho. Ông nghè, ông cống cũng nằm co”, Tú Xương từng kêu lên như vậy, nhức nhối, não lòng. Trong cảnh xáo xác ấy, học trò đổ xô đi học tiếng Tây. Ông đồ đành từ giã mái trường, chữ nghĩa thánh hiền, từ giã những buổi bình văn, đọc văn để đồng ý cách sinh kế buồn tủi là ngồi viết thuê câu đối tết mỗi độ xuân về.May cho ông, sự thay đổi của truyền thống cuội nguồn văn hoá thường chậm hơn sự thay đổi của lịch sử, chính trị, xã hội và khối mạng lưới hệ thống giáo dục, khoa cử. Quần chúng vẫn còn đấy thói quen trọng chữ nho, tối thiểu là trong mấy ngày Tết. Điều đó làm cho ông, một mặt, có cách sinh nhai, mặt khác, còn những tri âm biết thưởng thức tài hoa của tớ, dẫu là những tri âm qua đường. Sự thưởng thức nhiệt tình ấy khiến cái chỗ ngồi trớ trêu bên hè phố của ông trở thành ấm áp hẳn. Hai đoạn thơ đầu, do đó, không những nói lên sự cộng hưởng, sự hài hoà giữa con người và vạn vật thiên nhiên mà còn nói lên sự tương liên Một trong những con người với nhau. Ông đồ không ngồi một mình với hoa đào. Bên cạnh ông còn tồn tại những người dân tiêu dùng tri âm. Chung quanh họ là ngày xuân đang ngát hương và lộng sắc. Đẹp. Và vui. Niềm vui tràn lên chữ nghĩa của người kể chuyện: giọng ông vang, mạnh với những chữ khởi đầu bằng phụ âm “đ” giòn giã (đào, đồ, đỏ, đông…); ông liếng thoắng, kể liền một mạch, không thích nghỉ, rất sôi sục, đầy say sưa, thật hào hứng: trong hai đoạn thơ, mỗi đoạn bốn dòng, về phương diện ngữ pháp, thật ra, chỉ là một câu, một câu thôi:Mỗi năm hoa đào nở, lại thấy ông đồ già bày mực tàu giấy đỏ bên phố đông người qua. Bao nhiêu người thuê viết tấm tắc ngợi khen tài: “Hoa tay thảo những nét như phượng múa rồng bay”.Hơi thơ, nhờ thế, rất nhanh. Thoăn thoắt. Niềm vui ấy kéo dãn không lâu. Dù chậm rãi, sự thay đổi vẫn đến. Từ từ. Dần dần. Ông đồ cảm nhận sự thay đổi ấy qua số người tiêu dùng mỗi năm mỗi vắng. Từ sự hờ hững dẫn tới sự quên béng. “Ông đồ vẫn ngồi đấy. Qua hàng không còn ai hay”. “Qua hàng không còn ai hay”: câu thơ duy nhất toàn vần bằng, rưng rưng như một nỗi ngậm ngùi. Lịch sử, như vậy, một lần nữa, lại xua đuổi ông đồ vào toàn thế giới của lá vàng và mưa bụi. Lá vàng? Tại sao lại sở hữu lá vàng rơi trên giấy tờ? Đang là ngày đông, gần tết cơ mà. Chả lẽ là chiếc lá cuối mùa? Chả lẽ ông vẫn ngồi đấy, hoá thành bức tượng phật tang thương, đến tận ngày thu? Hay lá vàng ở đây chỉ là một hình tượng của yếu tố tàn phai? Tôi không biết. Chỉ thấy buồn. Thật buồn, cái cảnh “lá vàng rơi trên giấy tờ” ấy.Tuy nhiên, buồn nhất vẫn là câu tiếp theo đó: “Ngoài giời mưa bụi bay”. Là người Tp Hà Nội Thủ Đô, Vũ Đình Liên phát âm “tr” thành “gi”, “trời” thành “giời”. Lạ lùng thay, âm “giời” – có người sẽ chê là viết sai chính tả – ở đây lại đắc thế. Đã đành dù là “trời” hay “giời” thì câu thơ vẫn là một sự khắc hoạ hình ảnh lượng mưa bụi đang lất phất bay. Nhưng âm “giời”, nhẹ và dài, dễ quyến rũ hứng buồn và lạnh của một lượng mưa bụi lâm thâm, lắc rắc rơi trên hình bóng một ông đồ ngồi hiu quạnh với lá vàng và với nỗi thê lương. “Ngoài trời mưa bụi bay” thì chỉ có mưa. “Ngoài giời mưa bụi bay” thì không những chỉ có mưa mà còn tồn tại cả cơn rét gây gây, se sắt, tái tê.So với hai đoạn thơ đầu, nhạc điệu trong mấy đoạn thơ sau chùng hẳn xuống. Mỗi dòng hoặc mỗi hai dòng là một câu. Hơn nữa, trong hai đoạn đầu, tám câu, 40 âm tiết, có đến 17 âm tiết mang thanh trắc, tỉ lệ thanh trắc gần một nửa; trong hai đoạn thơ cuối, cũng tám câu và 40 âm tiết, nhưng số âm tiết mang thanh trắc chỉ có 11, tức chỉ hơn một phần tư. Ít hẳn. Hơi thơ, do đó, rất chậm. Và nhẹ. Và lắng. Có cái gì bâng khuâng như một tiếng thở dài. Rồi, chưa hết, cả sắc tố cũng phôi pha: trước là giấy đỏ thắm, sau, vẫn giấy đỏ, nhưng không hề thắm nữa; ở đầu cuối, cả giấy đỏ cũng dường như biến mất, chỉ từ là “giấy” thôi, và trên những tờ giấy, là những xác lá vàng.Đến một lúc nào đó, ông đồ vắng hẳn trên hè phố:Năm nay đào lại nởKhông thấy ông đồ xưaChữ nghĩa Vũ Đình Liên ý nhị vô cùng. Ở câu thơ thứ nhất, “hoa đào nở”; giờ đây, chỉ từ “đào…nở”. Mất đi một chữ “hoa”, có lẽ rằng, như một cách bày tỏ sự thương cảm riêng với những người ra đi, cái người, thoạt đầu, được gọi là “ông đồ già”, tiếp theo đó, trở thành “ông đồ xưa”. “Già” là một khái niệm về tuổi tác; “xưa” là khái niệm về thời hạn. Từ “già” đến “xưa”, có vô vàn ngày tháng trải qua. Nhưng chưa hết. Ở hai câu cuối, Vũ Đình Liên sẽ gọi ông đồ là “người muôn năm cũ”. Trong khái niệm “cũ” có sự nhìn nhận: đó là cái gì đã thuộc về một toàn thế giới khác, xa xăm và xa lạ, đã bằn bặt mọi dấu vết, đang không hề chút liên hệ gì, dù thật mong manh, với môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường giờ đây. Ông đồ, và cùng với ông đồ, một nếp sinh hoạt văn hoá xa xưa của giang sơn, đến đây, hoàn toàn tận tuyệt. Đã cũ. Hơn nữa, muôn năm cũ. Có thể nói “Ông đồ” là bài thơ về những sự mất mát. Trước, ông đồ mất một thế đứng trong lãnh vực giáo dục, sau, ông mất những tri kỷ, sau nữa, ông mất cả người tiêu dùng, ở đầu cuối, chính bản thân mình ông cũng biến mất. Nên để ý quan tâm đến hiện tượng kỳ lạ từ bốn khổ thơ trên đến khổ thơ cuối có sự chuyển biến từ số ít sang số nhiều: từ ông đồ đến “những người dân muôn năm cũ”. Còn sống, ông là một thành viên, một thành viên, dù là một thành viên buồn tủi, hẩm hiu, “qua hàng không còn ai hay”. Qua đời, cái riêng nhỏ nhoi của ông cũng biến mất: Ông bị tan trong cái cõi quá khứ mịt mùng, cái cõi vô danh, vô tung, vô tích của những “muôn năm cũ”. Nhưng bài thơ không riêng gì có nói về sự việc mất mát của ông đồ. Mối quan hệ chính trong bài thơ không phải là quan hệ giữa ông đồ và những người dân thuê viết mà thực ra là quan hệ giữa ông đồ và hoa đào, giữa con người và vạn vật thiên nhiên. Ở đầu bài thơ, giữa vạn vật thiên nhiên và con người dân có sự hoà điệu rất đẹp: hoa đào nở đẹp như hoa tay của ông đồ. Đến cuối, sự hoà điệu ấy biến mất: Đào vẫn nở trong lúc ông đồ đã đi vào hư vô. Cảm hứng của bài “Ông đồ” dễ gợi liên tưởng đến bài “Đăng U Châu đài ca” của Trần Tử Ngang đời Đường, tuy nhiên, trong lúc cảm hứng của Trần Tử Ngang hầu hết là một cảm hứng siêu hình (1) thì cảm hứng của Vũ Đình Liên hầu hết là một cảm hứng nhân đạo: cái “du du” của “thiên địa”, cái không cùng không tận của thời hạn không làm Vũ Đình Liên rợn ngợp mà chỉ khiến ông ngùi ngùi thương những người dân đã khuất.Cảm giác ngùi ngùi thương ấy đọng lại đậm nét ở câu cuối: “Hồn ở đâu giờ đây?” Cả câu thơ chỉ có một thanh trắc. Hơn nữa, chữ “giờ đây” đứng cuối câu, buồn tênh. Phan Ngọc, đây đó, trong nhiều nội dung bài viết rất khác nhau, chứng tỏ là chữ “giờ đây”, khi đứng đầu câu, nó chỉ là một thông báo khách quan và trung hoà về thời hạn: “Bây giờ rõ mặt đôi ta”. Nhưng khi đứng ở cuối câu, chữ “giờ đây” ấy lại trở thành một thông báo đầy cảm xúc. Như trong lời Thuý Kiều nói với Kim Trọng sau mười lăm năm xa cách và bao nhiêu vật đổi sao dời: “Sự muôn năm cũ kể chi giờ đây”(2). Chữ “giờ đây”, cuối lời nói của Thuý Kiều, như hai giọt nước mắt; cuối bài thơ “Ông đồ”, như một nỗi ngẩn ngơ. Cứ còn sót lại hoài. Bây giờ, và có lẽ rằng, lâu lắm, sau này.Chú thích:1. Bài “Đăng U Châu đài ca” của Trần Tử Ngang như sau:
Tiền bất kiến cổ nhânHậu bất kiến lai giảNiệm thiên địa chi du du
Độc sảng nhiên nhi thế hạ.
Nghĩa là:
Trước chẳng thấy người xưaSau chẳng thấy ai cảNgẫm trời đất vô cùng,
Một mình lệ lã chã.
2. Đào Duy Anh (1989), Từ điển Truyện Kiều, bản in lần thứ hai, với việc tương hỗ update và sửa chữa thay thế của Phan Ngọc, tr. 46.
Reply
5
0
Chia sẻ
Chia Sẻ Link Down Sự rất khác nhau giữa ông đồ già và ông đồ xưa miễn phí
Bạn vừa đọc tài liệu Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Review Sự rất khác nhau giữa ông đồ già và ông đồ xưa tiên tiến và phát triển nhất và Share Link Down Sự rất khác nhau giữa ông đồ già và ông đồ xưa miễn phí.
Thảo Luận vướng mắc về Sự rất khác nhau giữa ông đồ già và ông đồ xưa
Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Sự rất khác nhau giữa ông đồ già và ông đồ xưa vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha
#Sự #khác #nhau #giữa #ông #đồ #già #và #ông #đồ #xưa